آن روز

 

روزی برای ناهار رفتم بیرون.  میزی رزرو شده برای دوازده نفر؛ معلوم شد برخلاف همیشه هم عروس وهم دامادها وهم نوه ها خواهند آمد.

 

هوای آفتابی و دلپذیر و در ساحل دریا، و این که همه آمده بودند... و من سر از پا نشناخته همه را در آغوش گرفتم.  این میهمانی بمناسبت تولد پسرم بود.  میزلبریز از غذاها و سالادهای مختلف بود.  بچه های کوچکتر برای خودشان نقاشی می کردند و بزرگترها با هم حرف می زدند، ومن ... من نمیدانستم با این جمع چند ملیتی و چند زبان چه بگویم.  سکوت گاهی بهترین کلام  است.  چیزی نداشتم که بگویم جز از هوا ... وبعد سکوت.

 

همه با هم حرف می زدند واز چیزهایی سخن می گفتند که خودشان خبر داشتند.  دیدم پیری و تنهای تا چه اندازه درد آور وتحقیر کننده است.  حتی در بهترین ساعاتی که تو باید از لحظه های آن نهایت لذت را ببری باز غمی مرموز در درون سینه ات سنگینی می کند.  تنها کلامی که بر زبان آوردم این بود که: بچه ها چه حیف که شما فارسی را نمی توانید بخوانید و تنها با آن سخن می گوئید والا ... سخنان من در میان هوا گم شدند، چرا که موضوع جدیدی در بین بچه ها بمیان آمد.

 

موقع خداحافظی همه را بوسیدم و گفتم: روز خوبی داشتم و حالا بر می گردم به زندان انفرادی و تا برنامۀ بعدی روز همگی خوش.  برگشتم و یک راست پناه بردم به  اطاق خوابم. بیاد بیت شعر ابن یمین افتادم که می گوید:

 

چون جوان بودم گفتم شیر شیر بود گر چه پیر بود

چون پیر شدم دیدم پیر پیر بود گر چه شیر بود

 

با این حال روز خوبی بود.  از این روزها کمتر نصیب می شود، و باید شکر گذار بود که همه درکنارم هستند اگر چه در زمان دورند.

 

یکشنبه

سنگ و یا ماسه

 

از یادداشتهای گذشته

 

....من و تو خانه  را با هم ساختیم، با پنجره های بزرگ رو به آفتاب، تا آسمان و آفتاب را بخانه بیاوریم.  خانه ای بزرگ و مجهز با حرارت مرکزی، و کتابخانۀ بزرگ و وسیلۀ موسیقی.  بطور قطع و یقین هیچ یک از اجداد من و تو صاحب یک چنین خانه ای  با اینهمه روحیه و پاکی نبودند. اطاق خواب بزرگمان با پنجره ای که از پشت آن می توانستیم برفهای سپید روی کوهای بلند را ببینیم.

بچه هامان و مادر بزرگ که همه لطف و برکت خانه بود.

 

من و تو آن زمان با هم یکی شده بودیم. هر دو از دو تجربه بیرون آمده و هیچکدام بخود اجازه نمیدادیم که دربارۀ گذشته ها حرف بزنیم.  من از خانواده بریده و خانه وخانواده ای بغیر از تو نمیشناختم.  من ترا پیدا کردم و تو مرا شناختی و هردو باکمک یکدیگر دنیائی را بنا کردیم بدون آنکه فکر کنیم روزی یکی از ما آن را خراب خواهد نمود.  قلب من نازک و شکننده بود که در زیر لاکی سرد و محکم آن را پنهان ساخته بودم و تو این را نمی دانستی.

 

خیلی زود متوجه شدم که آن نیستی که می خواهم.  تو مرد زندگی و خانه و خانواده نیستی.  تنها زیادی حساسیت بخرج می دادی وهر گاه میلت می کشید چیزی را خراب می کردی.  کم کم متوجه شدم که همه چیز را از من پنهان می کنی.  من تجربۀ زیادی نداشتم اما ترا دوست داشتم و فکر میکردم که همین کافی است تا تو بمن اعتماد کنی.  اما تو مرا فریب دادی و آنگاه دیگر دلم نمیخواست در کنار تو زندگی کنم.  اعتقاد من به شرف و پاکی و راستی در محیط خانواده بیشتر از آن بود که بتوانم گناه ترا ببخشم.  من گاهی در بخشش بعضی از انسانها خیلی سخت و انعطاف ناپذیر می شوم. 

 

هیچ چیز مرا به وحشت نیانداخت، تنها انگیزۀ زندگی من (عشق) بود که آنهم تمام شده بود.  تو در لجن زار زندگی غرق شده بودی و گناه برایت مفهوم ومعنائی نداشت.  اعتقادی هم نداشتی و مانند آدمهای احمق و بیچاره به هر خطائی دست می زدی و هر ناسزایی که بر زبانت جاری می شد

نثارهرآدمی میکردی، و در کنارش مرا خوار می ساختی.

 

تو (کل) را فدای یک (جزء) کردی.  به هر گلی می رسیدی بو می کشیدی و سرت را روی هر دامنی می گذاشتی و مانند یک بچۀ یتیم گریه را سر می دادی.  من از این کارها متنفر بودم.  آرزو داشتم که تو نیز مانند من سخت ومحکم باشی و بتوانیم با کمک یکدیگر با ناملایمات زندگی بجنگیم.  اما تو مانند یک تکه یخ وار رفتی ومن همانند یک صخره سخت و سنگین از بالا سقوط کردم و ترا و خودم را ویران ساختم.  دلم نمی خواست خم بشوم، نه از بار غم و نه از تکه ریسمانی که بر پاهای من بسته و مرا به اسارت خود گرفته بودی.

فروغ جاویدان

چهل سال گذشت. چهل سال از مرگ زنی گذشت که همیشه می خواست جزئی از بی انتها باشد. زنی که دلش می خواست هرکجا که میل دارد باشد، و افسوس که در بند (زن بودن) خودش گرفتار بود.

مرا پناه دهید ای زنان ساده دل کامل

که از ورای پوست سر انگشت های نازکتان

مسیر جنبش کیف آور جنین را

دنبال می کند

و در شکاف گریبانتان، همیشه هوا با بوی شیر تازه می آمیزد

چرا اینهمه ناامید بود؟ به دنبال چه چیزی در زندگیش می گشت؟ آیا همان زنان (کامل) که او آنهمه آنها را و بچه هایشان را دوست می داشت او را از صحنۀ زندگی بیرون نراندند؟ آیا مردانی که ناگهان رقیبی بی رقیب در برابرشان ظهور کرد او را از صحنه کمال بیرون نکشاندند؟ و سپس بر جنازۀ او نماز گذاردند چون می دانستند دیگرنیست.

یک پنجره برای دیدن

یک پنجره برای شنیدن

یک پنجره که مثل حلقۀ چاهی

در انتهای خود

به قلب زمین میرسد

و باز میشود

بسوی وسعت این مهربانی مکرر آبی رنگ

یک پنجره که دستهای کوچک تنهایی را

از بخشش شبانه عطر ستاره های کریم

سرشار میکند

و میشود آنجا خورشید را به غربت گلهای شمعدانی میهمان کرد

او تا چه اندازه به رنگ آبی عشق می ورزید: دریای آبی و آسمان آبی و سرانجام ستارها اورا بسوی خود می کشیدند. او از ما و از زمین ما نبود؛ او در ماورائ جهان پنهان بود. تنها زندگی کرد و تنها رفت. هرچند مشایعت کنندگان بیشماری داشت اما خود می دانست که چقدر تنهاست.

یاد او همیشه باقی است. او با مرگ خودش به زندگی جاودان پای گذاشت .

ثریا / اسپانا

انتهای جاده

 

شب گذشته باز او را خواب دیدم.  حالش خوب بود و با مهربانی بمن می گفت « برایت جای خوبی را در یک هتل شیک  تهیه کرده ام.  بیا برویم. » باو گفتم « نه، تو هم مرا زندانی خواهی کرد.  من نمی آیم، اما برایت یک هدیه دارم. » اول برایش غذا درست کردم و سپس به دنبال هدیه ها گشتم: دو دگمه سردست طلا!

 

او گفت « سوگند می خورم که هر وقت خواستی برگرد » ومن در به در به دنبال شراب می گشتم، بیاد او که همیشه زیر لب زمزمه می کرد: اگر شراب خوری جرعه ای فشان بر خاک...

 

نمی دانم رفتم یا نه؟ اما وقتی بیدارشدم با خود فکر کردم که خنده دار است که من در این سن وسال هنوز بفکر کسی هستم که نه چیزی بمن داد، نه قولی، نه قراری ونه متعلق بمن بود.  او فقط در انتهای جاده بود.

میتوانم

 

قطعه ای از (پراکنده ها) ی خودم

 

میتوانم توانم را دوباره به دست آورم

میتوانم دوباره در برابر ستم ها بایستم

میتوانم امید را در دل بپرورانم

چرا که امید در جانم ریشه دارد و من بی کلام آواز سر میدهم

میتوانم دوباره توانم را به دست بیاورم

امروز خوشحالم، خوشحال تر از همیشه.

شهر کوچک

آن روز که از شدت ناراحتی زیر آن درخت بزرگ کنار آن رودخانه که مرغابی ها در آن شنا می کردند تنها نشسته بودم و به زندگیم فکر می کردم، اول از خودم پرسیدم که بهترین وشیرین ترین لحظات زندگیم کدام روز بود؟ چیز زیادی بخاطرم نرسید. لحظاتی سرشار از خوشیهای کاذب و خود فریبی. تنها به یک لحظه رسیدم و آن شبی بود که اولین فرزندم به دنیا آمد.

در آن ساعت با خودم گفتم آیا در دنیا زنی از من خوشبخت تر پیدا می شود؟ این احساس بیشتر از چند ثانیه طول نکشید، چون بلافاصله بیهوش شدم. فردای آن روز که چشم به صورت زیبا و سلامت او دوخته بودم به فردای او فکر می کردم.

و امروز دراین سرزمین بیگانه در کنار این رود، که تنها پناهگاه من است، نشسته ام تا از خانه و مرد خودم دور باشم و ساعتی بتوانم به راحتی دور از چشم اغیار گریه کنم.

ناگهان بخود نهیب زدم که خانم! کار بزرگی را شروع کرده ای و باید با منتهای دقت و مراقبت و کوشش آن را به پایان برسانی و از هیچ موضوعی ترسی بخود راه ندهی. آن روز از خودم پرسیدم چند ساله هستی؟ سی وهشت ساله. آیا هنوز می توانی کسی را دوست بداری؟ آری میتوانم. هنوز در دلم جوانه عشق زنده است اما باید از همه چیز دست بکشم.

اطرافم را مشتی زنهای بی خاصیت که فقط بفکر آشپزخانه و شکم می باشند گرفته است. هوای دلگیر و بارانی و غم انگیز این شهر روحم را بیمار ساخته اما سعی می کنم که با افکارم مبارزه کرده وبه وظیفه ای که دارم عمل کنم.

شبهای زیادی بیدار می ماندم و فکر می کردم کجا هستم؟ چکار می کنم؟ در این زندانی که برای خود درست کرده ام چگونه می توانم به اهدافم برسم؟ همۀ اطرافیانم مرا با مقیاسهای احمقانۀ خود قضاوت می کردند. کارهای پیش پا افتاده ومعمولی مرا خسته کرده بود و حوصلۀ هیچ کاری را نداشتم. دیدن همسایه های ناشناس و تازه وارد شده و فراری، ناهار دسته جمعی در خانۀ ایرانیها (به سبک انگلیسی!)، چای بعد از ظهر، وراجی در بارۀ ارزانی و یا گرانی پیاز و گوجه فرنگی و حراجی سوپر مارکتها و سیاست روزکه همه را سیاستمدار ساخته بود. دریغ که نه صحبتی از کتاب بود و نه شعر و نه موسیقی.

زنانی که دم از هنر خانه داری شان می زدند و مردانشان که به آنها عشقهای دروغینی عرضه

می کردند در حالی که بیشتر به مترسهای خود فکر می کردند، و افسوس گذشته ها را میخوردند. عده ای لب بر لب (وافور) گذاشته دود دل را به هوا می فرستادند. دخترانی که تازه بالغ شده و از بند رهایی یافته و قید خانه وخانواده را زده به دنبال یک آزادی مبهمی بودند. مردانی که در زمان گذشته وظیفۀ (حمایت از وطن) را داشتند امروز بعد از میل کردن عرق وکباب هوس (قر) دادن می کردند و در میان جمع رقص (داشی) ارائه می دادند، و بالاخره همسر همیشه مستم که با چشمانی بی فروغ، که ناشی از بد کار کردن کبد بود، مرا می پایید که مبدا نگهی به راهی بکنم.

سکوت من به این مردم اجازه داده بود که هر قضاوت بی جایی در باره من بنمایند و مرا زنی

حادثه جو و بی پروا بخوانند. آشپزخانه ام همیشه تمیز و دست پختم عالی بود و این ظاهراً تنها حسنی بود که من در میان این جمع ناشناخته داشتم.