دوشنبه، تیر ۰۵، ۱۳۸۵

تکه های دیگر

 

ما قصه نوشتیم  بسلطان که رساند

جان ساخته کردیم به جانان که رساند

مرغان غریبیم  واسیر قفس هجر 

ما را ز قفس باز به بستان که رساند

حال من مسکین به دلارام که گوید 

درد دل موران به سلیمان که رساند

بوی سر آن زلف در کلبه که آرد باز 

پیراهن  یوسف سوی کنعان که رساند

گیرم چو سکندرهمه جا میرسدم دست 

پایم بسر چشمۀ حیوان که رساند

 

 - حسن دهلوی

 

..... هیچ نمی دانستم که بر خلاف میلم در گیر یک گرد باد شدی وویرانگر خواهم شد و اولین وتنها ترین قربانی در این طوفان خواهم بود. 

 

در همین حال یقین داشتم که می توانم فریاد قربانیهای دیگری را نیز بشنوم وگمان می کنم که آنها هم مانند من در گذشته آرام زندگی می کردند، و بوضوع می توانم روح های سخت آسیب دیده را ببینم، روح هایی که ازعمق یک اصالت واقعی و نجابتشان جدا شده و در هوا پراکنده اند و حال دست به آسمان بلند کرده  به دنبال کسی می گردند که آنها را نجات دهد.

 

امروز فهمیدم که برای به دست آوردن هر چیزی باید بسوی قربانگاه رفت و تکه ای از وجود خود را باید تقدیم کرد.

 

خوشبختانه باد ایده ئولوژیها (فعلاً) خوابیده و معیارها هم همه درهم شکسته.  همه چیز ارزش واقعی خود را از دست داده است وبه صورت یک ریاکاری آشکار درآمده و چه بسا خوانندۀ این نوشته ها مرا متهم به داشتن یک عقیدۀ ضد اجتماع  پر برکت و سالم امروزی کرده واز من بنام یک شورشی یاد کند که به نظم نوین جامعۀ امروزی ایراد میگیرد؟!

 

امروز تنها هستم،  تنهای تنها و آن کسیکه آرزو داشتم و دلم می خواست در کنارم نیست، یعنی هیچگاه نبوده.  من همیشه باو می اندیشیدم و هیچ زمانی نتوانستم در کنارش باشم. 

 

به آن عقابی فکر می کردم که با بالهای بلند خستگی ناپذیرش بسوی خورشید پرواز میکرد و روح مرا باخودش می کشید.  او بسوی هدف و آ رزوی خود می رفت و من فقط به او نگاه می کردم در عین حال نمی توانستم دست رد به سینه سرنوشتی بگذارم که سر راهم قرار گرفته بود.

 

نمی توانستم تا ابد بانتظار آن آفتاب زوال ناپذیر بنشینم.  حتی خورشید هم روزی غروب میکند، اما او هیچگاه غروب نکرد و هیچ شبی براو چیره نشد، و بعد از آن من بهترین سالهای عمرم را در کنار کسی تلف کردم که همیشه در خواب بود و من در انتظار.

 

امروز نمی دانم که خاطراتم را صرف چه کسی بکنم و از چه کسی حرف بزنم؟ به آن کسی که زمانی به تاریکیهای زندگی من نور می داد، یا به آنکه زندگیم را به تاریکی کشاند؟

 

زمانی که قلب من از هر گونه خود خواهی ها و ریا کاری ها به دور بود تنها به کسی فکر می کردم که دیگر وجود ندارد تا ثمرۀ خوابهایش را ببیند.  او همۀ کارهایش را در خواب انجام می داد مگر زمانی که برای شمردن سکه های بی ارزشش چشمان خودرا می گشود. 

 

او شخصیت به ظاهر نجیبی داشت؛ آنقدر خوب ونجیب بود که حتی نمی توانست خود را نشان بدهد و همیشه در پشت سر من پنهان بود و پنهانی کارهایش را انجام می داد.  شاید به همین خاطر بود که من هیچگاه آنطور که باید به شخصیت او پی نبردم و او را درست نشناختم.  فقط تأسف می خورم که چرا بنای زندگیم را روی شانه های ناتوان او بنا کردم تا که امروز ویران شود و من روی ویرانه ها بنشینم و بی صدا فریاد بکشم.

 

ادامه دارد

ماه آسمان

 

هنگامی که پای بشر به فضا رسید مردم دنیا از شرق وغرب از شادی وشوق سر از پا نمی شناختند و همه بر خود لرزیدند.  آیا این یک حقیقت است؟ در آن هنگام من بیاد آن ستارۀ چشمک زنی بودم که در کنار ماه قرار داشت وهرشب چشمک می زد، چه زیبا ودرخشنده. بعدها فهمیدم که  آن یک قمر مصنوعی است که روسها آنرا به فضا پرتاپ کرده اند و یک شاعر روسی در وصف آن سرود:

 

نه برای ترساندن است 

نه برای شگفتی مردم جهان وشوروی 

ما مردمی صلح دوست و مسالمت جو هستیم 

وامروز بی صدا ولی با تصمیمی راسخ

شروع به تصرف آسمان لایتناهی کردیم.

 

پس از آن غرب هم وارد مسابقه فضایی شد و انسانها را به کرۀ ماه فرستاد و آن زمان در تاریخ ماندگار شد.  عصر پرواز در فضای بی پایان و از این لحظه دیگرجهانیان زندانی کره خاک نخواهند بود و زنجیرهایی که از میلیونها سال قبل به دست وپای آنها بسته شده گسسته خواهد شد!! و از این پس ماه یک کرۀ مرده خاکستری نخواهد بود بلکه کره ای است که به دست بشر افتاده و به زودی زنده میشود و طولی نخواهد کشید که بشر در این کره یک ( کلنی ) بزرگ خواهد ساخت.

 

کوها، دره ها و صخره های وحشناک بتدریج زیر پای بشر قرار گرفته و از بین خواهند رفت و بجایش کازینوها، دانسینگها، کلیساها، مساجد، بازارها، بانکها، وسلسله سوپر مارکتهای زنجیره ای، آ پارتماهای شیک انبوه سازی ساختمانها، قطارها و اتومبیلهای سریع السیر و شاید بتوان از کره ماه که حالا دیگر یک کره خاکستری بیحال نیست آبی استخراج کرده و به زمین فرستاد تا بلکه زمینی ها هم نمی آب به لبان تشنه شان برسد ( اگر دوباره آنرا خصوصی  نکنند )!

 

شاید دوباره روی زمین هم به برکت ماه تابان، جویبارها، آبشارها سرازیر شده و زمین خشک هم کمی تازه و تر شود و بما زمینی ها هم کمی نعمت برسد!  شاید اسرار آفرینش هم کشف شده و سر انجام معلوم شود که ما از کجا آمده ایم وبه کجا خواهیم رفت.

Upon Westminster Bridge


Earth has not anything to show more fair:

Dull would he be of soul who could pass by

A sight so touching in its majesty:

This City now doth, like a garment, wear

The beauty of the morning; silent, bare,

Ships, towers, domes, theatres, and temples lie

Open unto the fields, and to the sky;

All bright and glittering in the smokeless air.

Never did sun more beautifully steep

In his first splendour, valley, rock, or hill;

Ne'er saw I, never felt, a calm so deep!

The river glideth at his own sweet will:

Dear God! the very houses seem asleep;

And all that mighty heart is lying still!

William Wordsworth

September 3, 1802

پنجشنبه، تیر ۰۱، ۱۳۸۵

نوستالژی!

 

" قطعۀ یازدهم "

 

کلمات دیگر بی معنی و بزرگان همه تهی و پوسیده اند، بوی لاشه های منفجر شده زیر تشعشعات گوناگون نفس را آ زار می دهد.  بوی کهنگی، بوی اندیشه های مانده در گوشه بخاری، بوی لجن بی فکری و بوی تهوع آور بی مغزی  همه جا را فرا گرفته. 

 

سیاستمداران قلابی  وپرورده شده در آبگرم و نمک، امواج ادیان گوناگون - وهمه در خوابی گران - گروهی با طنابهای رنگین گره خورده و گروهی در یک خط صاف بی انتها و در مرز شهرها پرسه می زنند.

 

بمب ها فرو میریزند و لاشه ها می گندند و موشها وجانوران دیگر آنها را می جوند.  آتش همه جا را فراگرفته و دیگر در هیچ کشتزاری گندم نمی روید.  آبها کم کم راکد می شوند.  زمان پیر شده.

 

درمقابل همه سختیها  دیگر سخنی نیست، دلی نیست، گرمایی نیست.  همه چیز فاسد شده و رو به  فنا می رود.  و منکه نگهبان یک دنیای خالی وتهی هستم چگونه از آفتاب بگویم؟  تا کی باید بانتظار آفتاب خیالی بهار و گریختن از سرمائی که خود باعث بوجود آمدن آن بودیم، بنشینیم؟

 

زمان به کندی میگذرد.  عقربه های ساعت ایستاده اند و مردم هم ایستاده اند و نسل ها کم کم گم شده وناپدید خواهند شد.  ذهنم پرا از یاد آوریهاست، و قلبم پر از مهربانیها: چیزیکه باید جایش را به فاضلاب عشقهای گذشته بدهد و خاطرات را بیرون بفرستد. 

 

من هنوز در کوچه های خاطرات کودکیم می گردم و به دنبال آن خاکی هستم که در میانش با ریگهای کوچک بازی می کردم.  در گهواره ام و صدای لالائی که از چشمه ها و دشتها گفتگو می کرد، نه از خمپاره ها و بمب های سربازان انتحاری!

 

دلم در پشت آن انباری است که مادر شیرینهای عید را در آن پنها ن می کرد تا از دستبرد من وسایرین در امان بماند.  او چه خوب شیرینی درست می کرد.  بوی عطر آنها همه سال در خانه بود و امروز در پشت یک انبار پر از باروت ایستاده ام و بانتظار جابجا شدن آن.

 

هنوز در گوشۀ لبانم کلمات گم شده پنهاند و به دنبال جایی می گردم که آنجا (میعاد) بگذارم و دست در دست پسرکی دیوانه که در کوچه ها بخاطر من دستش را برید و زنی که خود را به آتش کشید.  دیگر نوبت من گذشت و شب از پنجره کوچک اطاقم به درون آمد و صدای آن زن  گوشم را خراشید و نفرین آن پسرک مرا ترساند.

 

امروز همه چیز خریدنی است: عشق، پیمان، وطن، و تاریخ گم شد ، چهره ها زیر نقاب سختی پنهان و دیگر واژه ها معنی نمی دهند، و درجایی دیگر از دنیا، اگر کسی از واژه ای که بکار برده ای خوشش نیامد ترا محکوم می کند، وشاید بکشد.  بازی تمام شد.  مردان تاریخی همه فاتح کوی زنهای آسانی هستند که به راحتی دراز می کشند و به آسانی یک گربۀ ماده دست وپاهایشان را رو به آسمان میکنند، و (فاتحان) ما از یاد برده اند که وطنی هم هست.

 

به یاد مردان وزنانی که بخاطر اندیشه های خوبشان جان دادند.

 

 

" قطعۀ دهم "

 

هنوز به چشمان خود باور نداشتم، و می پنداشتم که هنوز مانند یک صخره در میان آبهای خروشان هستم.  هنوز روی صورتم امواج گرم دریا در گذر بود، هنگامیکه چشم باز کردم احساس چندش آوری بمن دست داد.  آ ن نوازش نسیم وآن موج د لربا که به سر وصورتم بوسه میزد یک کوسه ماهی بزرگ بود که می خواست زندگیم را ببلعد.  من تنها، خسته امواج آب چشمانم را پر کرده بودند و نمیدانستم که آیا اشکهایم نیز با آنها در آمیخته اند یا نه.  طوفانی مهیب داشت همۀ باقیمانده هستیم را از جا میکند و من در پی آن بام بلند بودم، در پی آن موج بزرگ که روی آن بپرواز درآیم و بر سر دنیا نعره بزنم.

 

دلم خراشید و خراشش در آهنگ نی که صدای غربت و بیکسی می داد در آمیخت.  تمام راه را با نا امیدی طی کردم و فکر می کردم در انتهای راه، از خانه ام، تا او دیگر راهی نیست. خود را در یک شکوه دروغین پنهان کرده و می رقصیدم، و پس از سالها صبر تصویری دیدم از آنچه که در آرزویش می سوختم، یک تصویرتهی و خالی بود، مانند همۀ قابهای کهنه وفرسوده.

 

من اين حروف نوشتم چنان که غير ندانست

تو هم ز روی کرامت چنان بخوان که تو دانی

 

از یادداشتهای سال هزاروسیصد وهفتاد ودو

گفته ها

 

*  یک شاعر قرن هیجدهم می گوید " دوست تا هنگامیکه روحش بدان رضا ندهد، یار خود را ترک نمیکند ! "

 

 *  " احساسات ملی در من رنگ سودایی دارند."

 

*  یک مثل میگوید " به درختان بی بر کسی آزار نمی رساند، تنها به آن درخت سنگ می زنند که شاخه هایش به میوه های زرین آراسته باشد."

 

*  " دلم میخواه گوری باشم که در آن می بایست ترا دفن کنند، تا ترا برای همیشه ( ابدیت ) در میان بازوان خود داشته باشم."

 

*  " در یک شب سرد زمستانی در کنار شعله آتش گرم بخاری ( مری ) داشت با بهترین عاشق خود شام می خورد و در زمزمۀ آهنگی از ( موزارت ) غرق شده بود. آهی کشید وگفت: ایکاش من درآن زمان به دنیا آمده بودم در قرن هیجده و نوزده. عاشق او جواب داد: اما نه یک دختر کلفت بلکه یک پرنسس.  و آن شب ( مری ) فهمید که چقدر وجودش در دنیا برای همه بی ارزش است."

 

از دفتر ( خاطرات یک خر )

 

 

 *  " آن زبان نامانوس، آن نگاههای سرد که با حیرت ترا مینگرند، میان آن جمع انبوه تو خودرا مطرود و بیگانه می بینی.  تو می توانی دریای نیلگون را که گسترده است تماشا کنی.  لاکن پرده های فرو افتاده و پنجره های مردم آن دیار هرگز کنار نخواهند رفت و تو حتی نخواهی توانست گوشه ای از درهای بسته را بروی خود بگشایی.

 

تنها سفره غریبانه ای با از دیار گریخته ای بطور عاریت در کنجی سهم توست و از دور تماشاگر شادیها و پایکوبی مردم آن دیار باشی که چگونه استوار پای بر سرزمین خویش می نهند و تو با حسرت، به آن جمع می نگری ......"

 

از کتاب ( سنفونی قرن ) نویسنده منیر سنندجی

چراغ معرفت

 

مردی باسم " لوسین سرخیو کاتلینا " که یکی از نجبای معروف در زمان |" سیسرو " بود، هنگامیکه بدهکاریهایش زیاد شد ( مثل من !) اورا از خان سالاری انداختند و او بطرف توده مردم رفت و فریاد بر داشت که:

 

" ما خداوند و مردم را گواه میگیریم که نه بر علیه کشور خود سلاح به دست گرفته ایم و نه مخالف امنیت همشهریان خود هستیم.

 

ما مستمندان تهی دست که به علت تجاوز وزور و ستم ربا خواران (بانکهای آن زمان !) فاقد سرزمین شده ایم و محکوم به تحمل اهانت وخواری و تنگدستی گردیده ایم.  فقط یک آرزو ما را وابسته به زندگی کرده و آن اینست که امنیت ما در مقابل اعمال زور و تجاوز تضمین گردد.

 

ما نه خواهان قدرتیم و نه ثروت و آنچه که عامل مناقشه بین اشراف است.  ما فقط طالب آزادی هستیم. "

.........

 

نگهبانی آزادی را با خیال راحت به که میتوان واگذاشت؟ به " نجبا " یا به مردم و کدامیک  از این دو دسته بیشتر برای ایجاد اغتشاش موجبی دارند؟  آنکه در صدد تحصیلات است  ویا آنکه مشتاق حفظ وضع موجود؟  و بنظر این ناچیز نجبا بیشتر به دنبال اغتشاش هستند.

 

پنجشنبه اول تیرماه

 

(من از همه جا وهمه چیز! یادداشت برمی دارم، شاید روزی این یادداشتها ارزشی پیدا کردند!! در آن زمان من نیستم.  این یادداشتها در حقیقت نوعی اندیشیه کردن به صدای بلند است وسبک آنها بیشتر شفاهی است تا مخصوص کتابها و نوشتۀ بالا از جمله همین  یادداشتهاست.)